ISO 50001 là tiêu chuẩn đầu tiên của Tổ chức tiêu chuẩn hóa quốc tế - ISO về quản lý cải tiến hiệu quả năng lượng. ISO 50001 đưa ra những phương pháp chuẩn mực cho các bên liên quan trong lĩnh vực công nghiệp, thương mại, và quản lý nhà nước để thiết lập nên hệ thống và các quá trình quản lý năng lượng, đồng thời cải tiến hiệu quả năng lượng một cách minh bạch.

Nhận thức mới cho các tổ chức áp dụng tiêu chuẩn ISO 50001

Từ khi tiêu chuẩn ISO 50001 được ban hành vào tháng 6 năm 2011, rất nhiều tổ chức đã mua tiêu chuẩn và một số tổ chức đã đạt được sự phù hợp với tiêu chuẩn ISO 50001. Tuy nhiên, trong môt số trường hợp, để đạt được phù hợp phải mất khá nhiều thời gian do các đối tượng áp dụng chưa hiểu rõ một số quy định trong tiêu chuẩn. Để tạo điều kiện cho việc áp dụng nhanh chóng và rộng rãi hơn, Ủy ban Kỹ thuật phát triển tiêu chuẩn TC242 của tổ chức ISO đã bắt đầu xây dựng các hướng dẫn đi kèm. Các tài liệu này cung cấp những kiến thức nền tảng về kỹ thuật và những ứng dụng chi tiết cho việc áp dụng tiêu chuẩn ISO 50001 nhằm giúp các bên liên quan hiểu một cách đầy đủ mục đích của tiêu chuẩn này.

Bốn nhóm làm việc riêng biệt đã được được thành lập để trình bày chi tiết về các vấn đề cốt lõi khác nhau liên quan đến tiêu chuẩn ISO 50001. Mục đích là cho ra đời các tài liệu ISO 50002, ISO 17588, ISO 17570, ISO 17580, ISO 50003 và ISO 50004, những tài liệu này sẽ giúp các tổ chức áp dụng hiểu rõ hơn về tiêu chuẩn ISO 50001, đưa ra hướng dẫn về việc thực hiện và tối đa hóa những lợi ích tiềm năng của tiêu chuẩn.

·         ISO 50002 sẽ đưa ra những hướng dẫn về kiểm toán năng lượng. Đây là tài liệu cải tiến nhất trong số 4 tài liệu sẽ được ban hành, và có khả năng được phát hành đầu tiên. ISO 50002 đưa ra những nguyên tắc cơ bản về kiểm toán năng lượng, bao gồm tính bảo mật, tính minh bạch và quá trình kiểm toán. Tài liệu này bao gồm một loạt các phụ lục về các hình thức kiểm toán khác nhau trong công nghiệp, các tòa nhà, giao thông và dịch vụ.

·         ISO 17588, 17570 và 17580 đề cập đến vấn đề lựa chọn, thiết lập và duy trì các chỉ số hiệu quả năng lượng (EnPI), các đường cơ sở năng lượng tương ứng, cũng như cách thức đo lường & kiểm tra. Các tài liệu này có thể sẽ bao gồm các bước lựa chọn các chỉ số hiệu quả năng lượng, phát triển các đường cơ sở năng lượng, các đặc trưng của các khu vực/thiết bị sử dụng năng lượng đáng kể, và các lý do thích đáng thể thay đổi đường cơ sở năng lượng. Ông Joe Almaguer, một thành viên của  Tập đoàn tư vấn kỹ thuật Hoa Kỳ cho biết “các tài liệu hướng dẫn cần phải được các đối tượng sử dụng luôn luôn ghi nhớ để đảm bảo được hiệu quả tối đa trong việc hỗ trợ các tổ chức quản lý hiệu quả năng lượng và cải tiến thường xuyên.

·         ISO 50003 sẽ cung cấp hướng dẫn đánh giá sự phù hợp Hệ thống quản lý năng lượng, một phần quan trọng để có thể phù hợp với tiêu chuẩn ISO 50001. Tài liệu này sẽ chỉ ra những nguyên lý cơ bản trong quá trình đánh giá và yêu cầu năng lực đối với các cán bộ tham gia vào quá trình đánh giá (bao gồm các chuyên gia đánh giá và các cán bộ khác). ISO 50003 bao gồm kế hoạch đánh giá, lựa chọn đoàn đánh giá, thời điểm đánh giá và báo cáo đánh giá.

·         ISO 50004 sẽ đưa ra những hướng dẫn thực hiện, duy trì và cải tiến hệ thống quản lý năng lượng phù hợp tiêu chuẩn ISO 50001. Tài liệu này sẽ bao gồm nhiều nội dung khác nhau như xác định phạm vi hệ thống quản lý năng lượng, trách nhiệm quản lý, nhận biết các khu vực/thiết bị sử dụng năng lượng đáng kể, xác định các cơ hội cải tiến, năng lực nhân sự, truyền thông, quy trình, giám sát, thực hiện đánh giá nội bộ, sự không phù hợp, hành động khắc phục và xem xét của lãnh đạo về hệ thống quản lý năng lượng.

Các tài liệu hướng dẫn thực hiện áp dụng tiêu chuẩn ISO 50001

Khi hoàn thiện, các tài liệu này sẽ cung cấp những kiến thức cơ bản và thông tin cần thiết để hỗ trợ cho việc áp dụng tiêu chuẩn ISO 50001. Với việc giải quyết những khái niệm cốt lõi quan trọng trong tiêu chuẩn ISO 50001, những tài liệu hướng dẫn này sẽ giúp các cán bộ, nhân viên trong các nhà máy công nghiệp áp dụng hiệu quả hơn với tiêu chuẩn ISO 50001.

Các tài liệu trên dự kiến được ban hành vào cuối năm 2013 hoặc đầu năm 2014 và sẽ được cập nhật trên website của ISO.

 Phòng IT - Trung tâm chứng nhận phù hợp QUACERT
Biên dịch từ nguồn ase.org